Over de gelijkenis tussen vulkanen & kinderen
MAUNA LOA, oftewel ‘lange berg’ in het Hawaiiaans, is dé grootste vulkaan op aarde. Hij is nog steeds actief en barstte zopas sinds 38 jaar nog eens uit. Dit zorgde voor heel spectaculaire beelden. Het is en blijft een wonderlijk en krachtig natuurelement, en staat voor mij symbool voor vuur, passie, activiteit en groei. En ja… ook voor uitbarstingen. En dat laatste – die uitbarstingen – kom ik hier regelmatig tegen in mijn praktijk.
Waar komen die uitbarstingen vandaan?
(Hoog)begaafde kinderen zijn doorgaans intenser, beleven de wereld intenser en ze wijken nu eenmaal verder af van het gemiddelde kind en dus is het risico groter dat hun omgeving niet helemaal op hen is afgestemd. En als deze kinderen zich niet goed in hun vel voelen, als het niet lekker loopt, als ze op hun honger blijven zitten, als de omgeving niet helemaal is afgestemd op hun noden en behoeften en dan krijg je dit: UITBARSTINGEN.
Soms op school, waar je als leerkracht het moet ontgelden én waar je als leerkracht er niet naast kan kijken. Er moet dan gewoon iets gebeuren.
Maar vaker ook thuis, waar je als leerkracht het niet ziet. Het is dan nét op die plek, waar een kind zich het meest veilig voelt dat het mag en kan ontploffen. Op dat moment komt alles eruit en moet alles en iedereen het thuis ontgelden. Ouders kunnen dan wel eens de volle laag krijgen en zich machteloos voelen. De hele dag kan gedoe en strijd zijn. Gedoe om het eten, strijd om huiswerk, geroep of gebrul, gestamp of slaan… Het kan er bij momenten écht pittig aan toe gaan. En ook dan moet er iets gebeuren.
Wat werkt wel en wat niet?
Wat je vooral niet moet doen tijdens zo’n uitbarsting is zelf in de emotie schieten of meteen proberen oplossen midden in zo’n uitbarsting. Dat werkt niet, integendeel. Probeer vooral zelf rustig te blijven en ga het gesprek aan als iedereen rustig is. Bekijk of jullie er samen uit geraken.
Wat als de uitbarstingen blijven of erger worden?
Als de uitbarstingen blijven en er verandert niets, loopt het kind het risico om in een negatieve spiraal terecht te komen. Het is dan belangrijk om met alle partijen op korte termijn rond de tafel te gaan zitten: leerkracht, ouders, eventueel ook zorgcoördinator en CLB-medewerker. Samen onderzoeken wat er voor dit kind nu nodig is, zowel op school als ook thuis en buitenschools. Soms kan één verandering de negatieve spiraal doen omkeren, soms zijn er aanpassingen op verscheidene vlakken nodig. Samen zoeken naar de nodige puzzelstukjes om de puzzel weer te doen passen… Aanpassen en bijsturen zodat dit kind zich terug beter in z’n vel voelt en terug kan groeien. Samen op weg naar die positieve spiraal!
En dit is ook wat ik doe. Samen met leerkrachten en ouders rond de tafel gaan zitten en bekijken wat er – binnen ieders mogelijkheden – voor dit kind veranderd kan worden opdat het tij kan keren.
