Hoe kan dit?
De laatste weken werd ik meermaals geconfronteerd met uitspraken van ouders en leerkrachten: “Mijn kind of leerling krijgt uitdaging op school, maar het gaat niet.”
Dan is de eerste vraag die ik terugkaats: wat gaat er niet? Of anders gezegd: wat gebeurt er in de klas als deze leerling krijgt? Welk gedrag zie je bij deze leerling? Vaak komt het erop neer dat kinderen de uitdaging op allerhande manieren (proberen te) vermijden. Soms is dit heel duidelijk, maar vaker doen kinderen dit op een meer geraffineerde wijze.
Wat herken je bij jouw leerling?
Wat zie ik dan zoal gebeuren in de klas qua vermijdingsgedrag? Bijvoorbeeld:
- (zeer) traag werken met als gevolg dat er dus weinig tot niets van de uitdaging gemaakt wordt
- (veel) fouten maken en op die manier hoopt een kind aan te tonen “ik kan dat toch niet” met als gevolg (of de hoop?) dat jij de uitdaging mogelijks weer zal schrappen
- een uitweg zoeken door jou of klasgenoten te helpen met oefeningen, taken….alles om maar niet aan de uitdaging te moeten werken
- in weerstand gaan met de melding “dit is té saai, té stom of vervelend” terwijl ze eigenlijk bedoelen “dit is moeilijk”
- hulpeloos zijn door te zeggen “ik kan dat niet”, “ik snap dat niet”…
- dagdromen, heel makkelijk afgeleid zijn of alles en iedereen in de klas observeren en dus bijna niets van de uitdaging maken
- …
Dit zijn mogelijke strategieën die kinderen in de strijd gooien wanneer ze de uitdaging niet durven aangaan. Zie jij één van deze dingen in jouw klas gebeuren?
Het is een illusie om te denken dat bijna alle hoogbegaafde kinderen staan te springen om uitdaging.
Slechts een beperkte groep, de zogenaamde zelfsturende, autonome leerlingen, kiest ervoor om de lat elke keer weer te verleggen, om zichzelf te blijven uitdagen en te blijven gaan.
Veel vaker zie ik kinderen die de uitdaging liever uit de weg gaan. Hoe komt dit dan toch?
Sommige kinderen denken vanuit een vaste mindset. Ze geloven dat hun intelligentie, kwaliteiten, talenten etc. min of meer vast staan en dat ze niet echt kunnen veranderen. Ze willen vooral slim overkomen. Ze zijn bang om te falen, bang om fouten te maken en gaan er alles aan doen om dit te voorkomen… en dus spelen ze liever op veilig door de uitdaging te vermijden.
Ook zie ik hoogbegaafde kinderen die nog niet geleerd hebben hoe ze een uitdaging moeten aanpakken. Doordat vaak de opdrachten op school vanzelf gaan, hebben ze geen idee welke strategieën ze kunnen inzetten wanneer ze vastlopen, wanneer ze niet onmiddellijk het juiste antwoord zien.
Tot slot gebeurt het wel eens dat kinderen de uitdaging vermijden omdat ze niet anders willen zijn dan hun klasgenoten. Ze doen er alles aan om niet alleen op de gang of aan de zijkant in de klas te moeten werken. Ze willen ‘gewoon’ zijn en niet opvallen en dus ook geen ander werk krijgen dan hun klasgenoten.
Plan van aanpak
Het is dan ook cruciaal dat we verder durven kijken wanneer de uitdaging niet gaat. Welk gedrag vertoont deze leerling? En wat zou erachter schuil gaan? Pas dan kunnen we samen naar een plan van aanpak streven. Kernwoorden hierbij zijn sowieso: veiligheid en vertrouwen bieden en stap voor stap opbouwen. Wat absoluut af te raden is om de uitdaging te schrappen want vroeg of laat moeten ze toch dit leerproces aangaan – en dan liever vroeg dan laat!
Loop jij hiertegen aan en zoek je hulp om hiermee aan de slag te gaan? Stuur me een mailtje op tinneke@maunaloa.be en ik nodig je uit voor een gratis en vrijblijvend kennismakingsgesprek.
